Historia E Maqedonis

Historia e hershme

Shteti i parë maqedon u krijua në shekullin e VIII ose VII p.e.s. nën udhëheqjen e Dinastisë Argeade. Mbreti i parë i njohur i maqedonëve është Perdikkas I. Gjat kohës që sundonte Aleksandri I i Maqedonisë, maqedonët filluan të zgjerohen kah malet dhe regjionet, Eordaia, Bottiaea, Pieria, Mygdonia dhe Almopia, të cilat banoheshin nga fise të ndryshme. Pavarësinë e humbur gjatë periudhës së Perandorisë Persiane nën udhëheqjen e mbretit Darius Hystaspes, vendi rifitoi pavarësinë nën udhëheqjen e mbretit Aleksandri I (495–450 p.e.s.).
Maqedonia gjatë Luftës Peloponeze rreth vitit 431 p.e.s..
Maqedonia gjatë Luftës Peloponeze rreth vitit 431 p.e.s..

[redaktoni] Zgjerimi

Rreth shekullit IV p.e.s. mbretëria u mbulonte afërsisht tërë teritorin e provincës së Maqedonisë në Greqinë moderne.

Shteti i bashkuar i Maqedonisë u themelua nga mbreti Amintas III (afërsisth 393–370 p.e.s.).
Philip II, mbret i Maqedonisë.
Philip II, mbret i Maqedonisë.

Nën sundimin e Filipit II, (359–336 p.e.s.), Maqedonia u zgjerua drejt teritoreve të paionianëve, thrakëve dhe ilirëve. Ndër teritoret e aneksuara ishin edhe Pelagonia dhe Paionia jugore.[2]
Mbretëria e Maqedonisë pas vdekjes së Filipit të II-të.
Mbretëria e Maqedonisë pas vdekjes së Filipit të II-të.

[redaktoni] Perandoria
Busti i Lekës së Madh në Thessaloniki.
Busti i Lekës së Madh në Thessaloniki.
Perandoria e Lekës në kohën e zgjerimit maksimal.
Perandoria e Lekës në kohën e zgjerimit maksimal.
Hyrja e një varri mbretërorë.
Hyrja e një varri mbretërorë.

Djali i Filipit, Leka i Madh (356–323 p.e.s.) arriti që të zgjerojë fuqinë maqedone jo vetëm në Greqinë qendrore, por edhe në Perandorinë Persiane duke përfshirë [Egjipti]]n duke arritur gjer në Indi.

[redaktoni] Maqedonia Helene

Antipater dhe djali i tijë Kassander morën kontrollin mbi Maqedoninë, por ra nën një mosmarrëveshje civile pas vdekjes së mbretit Kassander në vitin 297 p.e.s.. Pas kësaj u udhëhoq për një kohë nga Demetrius I (294–288 p.e.s.) por ra në luftë civile.

Djali i mbretit Demetrius, Antigonus II (277–239 p.e.s.) mundi invazionin Galatian dhe riktheu pozicionin e tijë familjarë në Maqedoni. Ai me sukses riktheu rregullin dhe prosperitetin në vend edhepse humbi kontrollin mbi shumë qytete greke. Ai themeloi monarki stabile nën Dinastinë Antigonide. Antigonus III (239–221 p.e.s.) arriti të vendojë sundimin e tijë mbi tërë regjionin e Maqedonisë.

[redaktoni] Konflikti me Romën

Artikulli kryesor: Luftrat e Maqedonisë

Mbretëria e Maqedonisë nën udhëheqjen e mbretit Filipi V.
Mbretëria e Maqedonisë nën udhëheqjen e mbretit Filipi V.

[redaktoni] Institucionet
Dielli Vergina, ylli me 16 rreze që mbulon atë që mendohet të jetë varri i Filipit të II-të të Maqedonisë i zbuluar në Vergina, Greqi.
Dielli Vergina, ylli me 16 rreze që mbulon atë që mendohet të jetë varri i Filipit të II-të të Maqedonisë i zbuluar në Vergina, Greqi.

[redaktoni] Mbreti

Artikulli kryesor: Lista e mbretërve të Maqedonisë

[redaktoni] Pasimi
Hapësirë-mozaik në Pella, Greqi.
Hapësirë-mozaik në Pella, Greqi.

[redaktoni] Financat

[redaktoni] Këshilli (Synedrion)

[redaktoni] Ndarja teritoriale (merides)

Artikulli kryesor: Lista e teritoreve të Maqedonisë antike

[redaktoni] Shih edhe

* Maqedonët antik
* Armata antike maqedone
* Kalendari antik maqedon
* Greqia antike
* Lista e mbretërve të Maqedonisë
* Leka i Madh
* Diadohi
* Dinastia Antigonide
* Perandoria Seleucide
* Dinastia Ptolemeike
* Krestonia
* Paionia
* Pelagonia

[redaktoni] Referenca

1. ^ "Macedonia" - Britannica 2006 - (Anglisht)
2. ^ South East Europe History pages - Map showing Upper and Lower Macedon and the growth of Macedon 4th BC. [1] - (Anglisht)

[redaktoni] Materiale tjera

* Eugene N. Borza: Before Alexander: constructing early Macedonia. Claremont, CA: Regina Books, 1999. Pp. 89. ISBN 0941690970 (pb)
* Robin Lane Fox, Alexander the Great, Penguin Books, 1973, ISBN 0-14-008878-4 (pb).
* Nicholas G. L. Hammond, The Macedonian State, Oxford University Press, 1989, ISBN 0-19-814883-6. Pg. 12-13.
* Macedonian Empire, 1911 Encyclopedia Britannica